Aanleiding

Zoals in eerdere blogs te lezen is, heb ik wat problemen gehad met mijn tweedehands elektrische auto. Door veranderingen in de wetgeving en een overheid die weigert zich te verdiepen in de problematiek die ontstaan is bij een bepaalde groep mensen werd ik genoodzaakt om mijn Tesla Model S uit 2014 te verkopen. Het kwam er op neer dat ik in de leasetermijn die nog resteerde (3 jaar) EXTRA kosten zou hebben van rond de 40.000 euro. Gezien de nog relatieve hoge waarde van de auto was mijn enige mogelijkheid om de auto te verkopen.

Mijn leasemaatschappij De Lage Landen Vendorlease BV, onderdeel van de Rabobank Groep, wilde mij in eerste instantie helpen en boden een rente restitutie aan van 50%. Dat betekent dat over de rente die verschuldigd was tot einde leasetermijn ik 50% korting zou krijgen. Voorwaarde was wel dat ik een nieuwe auto via hen zou leasen. Omdat ik het belastingplan wilde afwachten, de lobby voor inperking van de bijtelling middels een cap was nog in volle gang, heb ik later pas bovenstaande beslissing genomen. Bij het ontvangen van een nieuw afkoopvoorstel werd niet de 50% korting toegekend. De boete rente was 4.000 euro in plaats van 2.000 euro.

Bij navraag was de uitleg dat DLL geen zaken meer doet met Tesla. Daarom zou ik niet een nieuwe auto via hen kunnen leasen en dus geen korting krijgen. Ik zou wel een ander merk kunnen nemen, maar ik wil niets anders meer dan elektrisch en dan is Tesla gewoon het beste wat je kunt hebben. Dus dat was geen optie voor mij.

Klachtenprocedure

Direct een klacht ingediend bij DLL Nederland. Aangevoerd dat het om een ongelukkige samenloop van omstandigheden gaat. Wijziging wet, geen invloed op en wijziging beleid DLL ten aanzien van Tesla, geen invloed op. Financiele impact voor kleine onderneming is maximaal. Verzocht om uti coulance de oorspronkelijke 50% korting te verlenen. DLL berichtte dat ze hier niet aan mee werken.

In de tussentijd nog een heel vervelend telefoongesprek gevoerd met de manager van de afdeling. Hij was ronduit klantonvriendelijk en ik heb zelden zo'n koud persoon aan de lijn gehad.

Daarna klacht ingediend bij DLL Benelux. Volgens mij zijn dit gewoon dezelfde mensen die ook bij DLL Nedeland de klacht behandelden. Kreeg direct antwoord dat ze niet heroverwegen en niet meewerken.

Daarmee zijn de mogelijkheden via DLL klaar.

Dan bestaat er nog zoiets als Kifid. Na aanmelding en verhaal doen krijg je bericht dat ze geen zakelijke geschillen doen, althans niet als contract voor een bepaalde datum is.

Laatste mogelijkheid. DLL valt onder de Rabobank Groep. Dus daar een klachten procedure gestart. Valt nog niet mee om bij de Groep, dus niet Nederland dit voor elkaar te krijgen. Eerst werkte het online formulier gewoon niet. Via Twitter was men behulpzaam maar het heeft nooit gewerkt. Daarom een ouderwetsche brief gestuurd. De stelling van de Rabobank Groep is 'De dochterondernemingen van de bank zijn zelfstandige bedrijven. De Rabobank bemoeit zich, nogmaals, niet met  individuele klachten over producten of dienstverlening van dochterondernemingen. U moet zich daarvoor wenden tot de onderneming zelf. Komt u er met hen niet uit? Dan zullen zij u wijzen op uw beroepsmogelijkheden.'

Dus dat is supermakkelijk! Gewoon je er niet mee bemoeien. De beroepsmogelijkheden vielen ook wat tegen. Enkel de gang naar de rechter staat open.

Advocaat

Contact gezocht met een lokale advocaat. Situatie uitgelegd. Hij zag het wel positief in en kon me zeker helpen. Alleen zouden de kosten niet opwegen tegen het eventuele voordeel van 2.000 euro. Het is gaat dus echt om een te klein bedrag en dat weten al deze partijen gewoon heel goed. Het is een risico inschatting waar kleine ondernemers het onderspit delven.

Klant van Rabobank

Ik ben mijn financiele producten eens gaan doorlopen. Kwam tot de volgende opsomming:

- 5 bankrekeningen (betaal en spaarrekeningen ook van de kids);

- Verzekeringen (inboedel, opstal, aansprakelijkheid, auto, reis etc);

- Freo (is ook onderdeel van de Rabobank Groep);

- Qredits zakelijk werkkapitaal krediet (Rabobank is partner blijkbaar);

- Qredits zakelijke lening

Behoorlijk wat producten lopen bij Rabobank en Rabobank getinte partijen. Ik kan alles zo laten zoals het is, maar ik weiger om de Rabobank nog langer te gebruiken. Het is gewoon niet sociaal, denkt niet mee, is maar op een ding uit, kan zich niet inleven in klanten. Naast dat ik zelf alles weghaal zal ik mijn kids ook vertellen wat voor partij Rabobank is zodat ze daar ook wegblijven.

Vervolgens zal ik iedereen die mijn mening vraagt vertellen wat er gebeurd is en hoop ik dat als men nog een keuze wilde maken ze om Rabobank heen lopen.

Als laatste ben ik een finance professional die regelmatig interim klussen aanneemt. Dit bied mij ook de mogelijkheid om de dienstverlening van Rabobank kritisch te beoordelen. 

Rompslomp

Het zal even lastig worden om alles over te zetten. Maar ik heb het er voor over. En ik begrijp niet waarom DLL zich zo opstelt, voor een lousy 2.000 euro die in feite al was toegezegd. Daarmee brengen ze ook hun moedermaatschappij schade toe.

Time squeeze

Het is half september. Er is geen enkel signaal dat de politiek de eerder beschreven problematiek oppakt. Eind augustus contact gehad met Matthijs Sienot van D66. Ik zag hem in een Tweet voorbij komen. Hij was terug van vakantie en schreef dat hij vol energie was. Met Klimaat & Energie in portefeuille leek het mij goed om contact met hem te zoeken. Dit heb ik ook gedaan bij mevrouw Helma Lodders van de VVD en Pieter Omtzigt van het CDA. De heer Sienot is de enige die de moeite heeft genomen om mij te bellen. We hebben een uur gesproken en ik had het idee dat het moeilijk voor hem te bevatten was wat nu precies de impact is van de 'cap' maar toen het duidelijk werd viel de term buitenproportioneel en heeft hij toegezegd het met zijn medewerkers te bespreken.

Tegelijkertijd gaf hij ook aan dat ik vooral mijn eigen beslissingen moet nemen en niet moet wachten op de politiek. Dat heeft me aan het denken gezet en omdat een van de alternatieven een nieuwe auto bestellen was, begon de tijd te dringen. Van Tesla kreeg ik een email dat ik voor 7 oktober 2019 moet bestellen om zeker te zijn van levering in 2019...dat is wat je noemt een time squeeze.

Alternatieven

Nog even de alternatieven op een rij:

• Doorrijden in een perfecte auto, 5 jaar oud, kan zeker nog 500.000 km rijden, maar kost 36.000 euro extra de komende 32 maanden (met dank aan het klimaat akkoord, zie eerdere post);
• Naar privé halen > grote lening in privé nodig (financieringsprobleem), boete leasemaatschappij, boekverlies, btw afdracht, kosten in privé zijn netto en daardoor hogere cash out in totaal;
•  Een youngtimer aanschaffen > bijv een X5 3.0i high executive (350g/km co2 uitstoot); kosten rond de 5.000 euro, bijtelling 35% = 1.750 euro per jaar; alle kosten verder aftrekbaar voor de VPB. Maar goed, ook de young timer regeling staat ter discussie en de overheid is nu niet echt heel betrouwbaar gebleken; en laat ik eerlijk zijn, ik wil nooit meer in een ICE rijden, electrisch rijdt gewoon veel beter; merk nog op dat ik ook hier een boekverlies en boete moet financieren;
• Een nieuwe EV aanschaffen.

Het is de laatste geworden. Besteld op 13 september een nieuwe Model 3 Long Range AWD á 61.000 euro inclusief BTW.

Wat de overheid wilde bereiken en wat daar van terecht is gekomen

Ok, wat wilde de overheid. Fiscale overstimulering van EV's tegengaan. Denkfout is geweest om dit ook op het bestaande wagenpark van toepassing te laten zijn (DET voor 1 januari 2019). In eerdere post heb ik berekend dat de overheid in mijn geval zo'n 38.500 euro aan additionele belastingen zou verdienen aan de 'cap'. We zijn iets verder in de tijd dus ik maak een nieuwe opstelling met ook de additionele kosten voor de resterende looptijd van huidige auto (om het vergelijkbaar te maken).

Ok, dus de overheid wilde 35.580 euro opstrijken. Het wordt 2.533 euro. Maar wacht even, er is nog de MIA van 27% over een maximum van 40.000 euro. Dat telt op tot 10.800 euro aftrekbaar van de belastbare winst (VPB). Het tarief is 19% in 2019 dus een voordeel van 2.052 euro.

Maar hoe zit het dan met het boekverlies en de boete afkooplease maatschappij? Die zijn ook voor de VPB aftrekbaar. Ik verwacht een verlies van c. 4.000 euro te maken en de afkoop bedraagt 3.500 (nog in onderhandeling met DLL). Dus 7.500 euro á 19% is 1.425 euro voordeel.

Nou geweldig, de overheid wilde ontvangen 35.580 euro over de resterende 32 maanden maar zijn verschuldigd 2.533 -/- 2.052 -/- 1.425 = 944 euro. Ook vorder ik nog 10.500 euro BTW terug. Ik zie nog af van het nadeel wat de overheid heeft op BTW privé regeling vanwege een lagere cataloguswaarde.

Conclusie

De overheid heeft er niet verstandig aan gedaan om de 'cap' van toepassing te laten zijn op het bestaande EV park (DET voor 1 januari 2019). Ik verwacht niet dat mensen hun EV na 5 jaar nog blijven rijden, terwijl daar nu juist heel veel milieu winst uit te halen valt. Nu wordt de 'wegwerp' maatschappij gestimuleerd omdat veel mensen weer een nieuwe auto gaan bestellen, terwijl de gedacht juist moet zijn om zo lang mogelijk door te rijden. Zoals aangegeven kan een EV zo een paar ton in km rijden. Bijkomstig gaan veel EV's nu naar het buitenland, dus alle investeringen in het stimuleren van EV's gaan daarmee verloren. Het had heel eenvoudig opgelost kunnen worden.

Bij mij blijft alleen de frustratie hangen. Ik ben niet blij met de nieuwe EV op komst en had niets liever gedaan dan in mijn huidige auto blijven rijden...Wellicht komt D66 met een actie die de regering over kan halen, maar voor mij komt dit te laat. Ik kan het alleen van me af schrijven.

Ultieme hoop

Hier had ik mijn hoop op gevestigd. Wellicht dat zakelijke elektrische auto's van 5 jaar of ouder nog ontzien zouden worden. Het zijn immers ultiem duurzame vervoersmiddelen. Het zijn de pioniers geweest. Het zijn auto's die zeker nog 500.000 kilometers kunnen rijden zonder directe uitstoot.

Klimaatakkoord

Het is echter een domper geworden. De overheid denkt zo lijkt het alleen in nieuwe auto's en gaat er van uit dat elektrische auto's alleen maar goedkoper gaan worden. Maar mijn punt blijft staan, er is al een behoorlijk elektrisch wagenpark wat dreigt afgedankt te worden.

Verlaging 'cap'

Nu is de 'cap' 50.000 euro. In 2020 wordt de 'cap' voor de verlaagde bijtelling 45.000 euro en in 2021 gaat deze naar 40.000 euro. Beredenerend vanaf het moment van aanschaf, een moment in de toekomst is dit misschien realistisch. Je neemt een EV en vanaf dat moment val je in een regime en dat geldt 60 maanden. Maar als de 60 maanden voorbij zijn dan gelden de regels van dat moment. EV's die de 60 maanden zijn gepasseerd, zoals mijn auto, volgen dus deze dalende trend. Omdat de eerste EV's een hoge cataloguswaarde hebben, worden ze dus extreem hoog aangeslagen.

Verhoging lage bijtellingscategorie

Dan als klap op de vuurpijl stijgt de lage bijtellingscategorie ieder jaar, vanaf 2020 al (tegen eerdere afspraken in), met 4% per jaar. In 2020 is dit een 100% stijging ((4/4)*100=100). 2021 naar 12%, 2022 naar 16%. Ook hier geldt voor een EV van 60 maanden dat deze bijtelling gevolgd moet worden. Hier kun je je als kleine ondernemer toch niet tegen wapenen. Ik heb juist gekozen voor een constant kostenpatroon.

Berekening

Mijn contract loopt nog 36 maanden, daarvan is 6 maanden in 2019, 2 volle jaren 2020 en 2021 en 6 maanden in 2022. Hieronder hoe dit er uit ziet.

Additioneel kost me dit als ondernemer dus c. 39.000 euro aan kasstroom extra ten opzichte van de huidige situatie. Vergeet niet dat ik al de kosten van rente en afschrijving in mijn onderneming heb. Om mijzelf hetzelfde besteedbare inkomen te geven moet ik mijn salaris verhogen over de de komende 36 maanden met c. (38.653/36=) 1.074 euro bruto per maand.

[extra uitleg bij deze stap: ik reken even met 50% belastingdruk. Bijtelling zorgt voor 50% over 39k extra inkomstenbelasting. Dus als ik hetzelfde netto wil blijven verdienen, moet ik 39k extra uitkeren, dat is de kasstroom waar ik het over heb.]

[extra uitleg 2 bij deze stap: het additionele salaris kan ik ten laste van de VPB brengen dus daar plus ik een bedrag. Niet meegenomen in de berekening omdat het geen directe kasstroom is.]

Voor de oplettenden die denken, het is toch 22% en 4% bijtelling: zie vorige post waarin ik uitleg dat de bijtelling geldt van 2014, op het moment van datum eerste tenaamstelling. Er wordt met een korting gewerkt op het tarief en die vervalt. Makkelijker kunnen we het niet maken.

Gerechtvaardigd?

Is dit nu echt een gerechtvaardigde maatregel? Ik heb een tweedehands auto gekocht. Geen investeringsaftrek of subsidie gehad, behoudens geen MRB, en van de een op de andere dag ben ik 39.000 euro 'kwijt' met alle problematiek van waardevermindering, boete clausules, afkopen etc. 

Lang verhaal kort

Stel het wordt 1 januari en de overheid voert een regel door waardoor je weet dat je de komende drie jaar c. 30.000 euro additioneel kwijt bent aan je auto...waarschijnlijk blijf je er dan niet in rijden. Terwijl het een prima auto is en er niets veranderd is ten opzichte van 31 december, de dag ervoor. Sterker nog je wilt hem eigenlijk niet kwijt omdat je hem voor de lange termijn gekocht had.

Beslissing

In mei 2017 besloot ik een tweedehands Tesla Model S85 aan te schaffen via een financial lease constructie. Als kleine ondernemer wilde ik mijzelf niet diep in de schulden steken. Daarmee miste ik wel een aantal fiscale voordelen als de MIA maar daar ging het mij niet om. De nieuwe techniek, het stille rijden, de ruimte, geen directe uitstoot en het comfort. Dat trok mij enorm aan. Daarnaast was de auto goed zakelijk te rijden door de bijtelling van 4%.

Bij de aankoop waren er wel berichten over een komende Tesla tax. De autobrief opgezocht en het was niet heel duidelijk beschreven. Eerlijk gezegd leek het mij onwaarschijnlijk dat dit ook zou gelden voor bestaande auto's, lees auto's met een datum eerste toelating (DET) van voor 1 januari 2019. Dat leek de verkoper van Tesla ook niet, maar goed, die had een ander belang natuurlijk.

Uiteindelijk mijn Volkswagen Kever uit 1970 omgeruild voor een drie jaar oude Tesla. Geen seconde spijt van gehad. Een fantastische auto. Zowel zakelijk als privé. Onze drie kinderen zitten prinsheerlijk achterin.

Verandering

Fast forward naar eind 2018. De belastingplannen worden door de Tweede Kamer goedgekeurd. Ook de Tesla tax, hoewel er een levendige lobby was, is er doorheen. De uitwerking van deze tax treft ook auto's met een DET van voor 1 januari 2019. Bijzonder dat de overheid elektrische auto's alleen de eerste vijf jaar van hun bestaan de moeite waard vinden.

In de zoektocht naar wat dit voor mij persoonlijk betekent heb ik mij dikwijls afgevraagd waarom er geen visie is bij onze overheid. Een aantal gevolgen van deze beslissing (in algemene zin maar ook voor mij persoonlijk):

Algemeen

• Export van elektrische auto's is toegenomen. Dit zijn auto's die door stimulering van de overheid op de markt zijn gekomen. Al dit voordeel gaat naar het buitenland;
• Veel mensen hebben nog net voor 1 januari 2019 een nieuw model besteld, daarmee stimuleert de overheid de wegwerp of consumptie maatschappij. Het idee is volgens mij om zo lang mogelijk te blijven rijden in een elektrische auto om maximale milieu winst te behalen;
• Door de dump op de markt is de waarde van de bestaande elektrische auto's sterk gedaald. Nadat ik drie opgaven naast elkaar had gelegd werd het mij duidelijk dat ik zo'n 10k euro extra kon afschrijven op mijn auto. De aanbiedingen zaten ongeveer dat bedrag onder wat ik nog aan de leasemaatschappij moest terug betalen;
• Er is geen zakelijke markt meer voor deze auto's en voor de particuliere markt zijn deze auto's nog te duur;
• In lease contracten wordt geen rekening gehouden met wijzingen in wetgeving waardoor je niet onder een contract uit kunt komen. In sommige gevallen betaal je de volledige aflossing plus rente met daarboven op nog een boete. Geen enkele coulance. Ik noem nog even De Lage Landen Lease als speler in dit verhaal. 'Thanks for nothing'.

Persoonlijk

• Auto verkopen is financieel een uitdaging: afwaardering in de markt, zie boven en afkoop is duur en daarnaast boete. Geen particuliere markt;
• Het overnemen van de auto in privé is financieel een uitdaging. Het betalen van een marktprijs zorgt voor een tekort (liquiditeitsprobleem) als het gaat om het terugbetalen van de financiele lease contractie;
• Het uit de bijtelling halen is ook financieel een uitdaging. Omdat we deze auto ook privé gebruiken zal ik een tweede auto moeten aanschaffen waar iedereen in kan. Daarnaast wil je gewoon niet terug naar een benzine auto, toch?;
• Door blijven rijden is financieel een uitdaging. Mijn salarisadministratie opdracht gegeven om twee pro forma berekeningen te maken. De eerste met de nieuwe bijtelling (hierover later meer) om de impact op het nieuwe netto salaris te zien. En de tweede een berekening van het nieuwe bruto salaris om hetzelfde netto besteedbaar inkomen te behouden. Dat laatste bedrag is maar lieft 1.058 euro bruto per maand extra!;
• Over de resterende looptijd van het contract, zo'n 35 maanden, gaat de Tesla additioneel 37.030 euro aan uitgaande kasstroom genereren. De salariskosten zijn aftrekbaar voor de vennootschapsbelasting, dus feitelijk gaat het om 29.624 euro oftewel 846 euro per maand;
• Dit is dus bovenop de kosten die ik al heb in mijn onderneming (zoals aflossing, rente, onderhoud, elektriciteit, verzekering, btw privé etc.);

Het is duidelijk, door een naïeve benadering van de situatie door mijzelf en een visieloze beslissing van de overheid ben ik gevangen in situatie. Het is onmogelijk er zonder kleerscheuren er uit te komen. Er is een oplossing, daar kom ik later op.

Verdere uitleg waarom dit niet klopt

Wat is nu precies de nieuwe bijtelling? Mijn auto uit 2014 had destijds een bijtelling van 25% met een milieu korting van 21%. Door de horizon bepaling geldt na het verlopen van 60 maanden, in mijn geval in 2019 dus, een bijtelling ter hoogte van de toenmalige bijtelling van 25%, echter over de eerste 50k euro geldt een korting van 18%. Dus over de eerste 50k euro een bijtelling van 7% en daarboven 25%. Dat is dus een hogere bijtelling dan nieuwe auto's die na 1 januari 2019 zijn afgeleverd. Daar wordt 4% en 22% gehanteerd.

Daar komt nog eens bij dat nieuwe auto's technologisch geavanceerder zijn maar ook een veel lagere catalguswaarde hebben vanwege een doorgevoerde prijsverlaging. Zo is een vergelijkbare Model S75 nu voor c. 70k euro verkrijgbaar. Dat is c. 16k euro minder dan in 2014 voor een veel minder geavanceerde auto. Naar mijn idee is het heffen op cataloguswaarde een verkeerde maatstaf. Voor gewone brandstof auto's is er zakelijk een regeling waardoor de bijtelling na 15 jaar op basis van dagwaarde is (35%). Op het gebied van elektrische auto's gaat de ontwikkeling zo snel dat het niet juist is om vast te houden aan de oorspronkelijke cataloguswaarde.

Frustratie

Waarom schrijf ik dit eigenlijk. Geen idee. Het lijkt alsof niemand er mee zit. Het gaat natuurlijk maar om een relatief klein aantal personen (als je het hebt over verplicht van het gas af dan staat heel NL op zijn kop). Deze groep mensen zullen nooit een vuist kunnen maken. Daarnaast is het natuurlijk ook niet leuk om naar buiten te komen met een ongelofelijk slechte beslissing die je ooit genomen hebt.

Ik heb contact gezocht met de vereniging zakelijk rijders, met partijen die actief bij de lobby betrokken zijn geweest, met kamerleden (waarvan er ook één, heel onbehoorlijk, gewoon niet gereageerd heeft), de vaste commissie economische zaken. Het wordt ter kennisgeving aangenomen. Alleen namens de VVD heeft mevrouw Lodders vragen aan de staatssecretaris gesteld.

Het is frustrerend om te lezen dat er blijkbaar meer diesels uit Duitsland worden geimporteerd (vanwege verbod in Duitse steden) en dat we tegelijkertijd de bestaande vloot elektrische auto's naar het buitenland verhuizen.

Verdreven

Tijd om af te ronden. Ik heb een mooie Model S85 in de aanbieding met gratis superchargen, levenslang. Er zit nog c. 30k kilometers garantie op (verlengd vanwege koop via Tesla). De enige optie voor mij is om het contract over te laten nemen. Als je er puur zakelijk mee rijdt, lees niet bijtelt, is het een goede deal denk ik. Je kunt er zo nog 500k kilometer mee rijden. Over 3 jaar naar privé halen.

Dat het ooit zou gebeuren: uit mijn eigen auto verdreven en 'nobody gives a sh*t'.

>>>> update nav Klimaat Akkoord 28 juni 2019, zie volgend post