De mannen-wc
March 1, 2016•410 words
Het is misschien wel de laatste plek – op de top van het bedrijfsleven na, maar daar kom ik niet zo vaak – waar we er in Nederland nog aan herinnerd worden dat er twee geslachten bestaan: het openbare toilet. We gaan samen naar school, naar werk, naar de kroeg, maar bij de wc-deur scheiden onze wegen zich resoluut.
Toen ik een half jaar in de Franse kloostergemeenschap Taizé doorbracht, maakte ik voor het eerst mee dat mijn geslacht veel meer bepaalde dan alleen welke wc-deur ik door ging. Het bepaalde in welk huis ik woonde, welk werk ik deed, dat ik samen met de broeders at; mijn man-zijn bepaalde mijn hele dagelijks leven. Toenemend contact met andere culturen herinnert ons eraan dat een dergelijk onderscheid in het grootste deel van de wereld eigenlijk heel normaal is en dat we in Nederland misschien eerder uitzondering dan regel zijn. Toch merkte ik dat het ook hier niet alleen bij de wc-deur blijft; achter die deuren bevinden zich twee totaal verschillende werelden. Iedere keer dat ik in de kroeg naar de wc ga, wordt er nu in mij een antropoloog wakker die deze wereld tot in de details observeert. Bij deze de eerste resultaten van mijn studie van de mannen-wc.
Ieder mannentoilet heeft een of twee ‘zit-wc’s’ die steevast op slot zitten, waarschijnlijk vanwege een (zeker na een aantal bier niet onterecht) gebrek aan vertrouwen in het mannelijke richtvermogen. Er zit dus niets anders op dan de ‘sta-wc’s’ te gebruiken. Deze komen in twee vormen: urinoirs met te lage tussenschotten, en de pisgoot. Voor beide geldt code rood: meekijkgevaar. Regel 1 is dan ook dat je nooit direct naast iemand anders gaat staan tenzij er absoluut geen andere mogelijkheid is. In het laatste geval is je enige hoop dat je buurman zich braaf aan regel 2 zal houden: voor je kijken, doorpissen. Dit alles voltrekt zich danwel in volledige stilte, danwel onder luid schreeuwerig praten om te laten zien dat al die ongemakkelijkheid jou niets doet. Als je klaar bent, schud je af (niet te vaak) en was je je handen. Dit doe je vluchtig, bij voorkeur even met één hand snel onder de toch al lopende kraan door. Ook mag je een paar keer met je hand door je haar om het goed te doen, maar niet te uitgebreid. En dan weer snel veilig terug naar je vrienden. Gelukkig, hier zijn gewoon weer vrouwen.
Verschenen in Volzin nr. 3 - 2016