E

Een Padvinder

De ander als mens blijven zien

Er was geen betere geschiedenisleraar dan meneer Van der Donk. Zijn populariteit had hij voor een groot deel te danken aan de verhalen over zijn kat Wolkje, wiens onbetekenende avonturen wekelijks groots werden uitgemeten voordat we aan de daadwerkelijke les begonnen. Maar hij is me vooral bijgebleven als de man die me een beetje meer van de Tweede Wereldoorlog liet begrijpen. De Tweede Wereldoorlog heeft mij van jongs af aan angst aangejaagd. De beelden van concentratiekampen, gezinnen die gev...
Read post

Maar één keer dertig

Als u dit leest heb ik - als God het wil - inmiddels mijn dertigste levensjaar bereikt. Het zal vast door die leeftijd komen, maar ik ben de laatste tijd nogal doordrongen van het besef dat ouder worden eenmalig is. Zoiets zou geen verbazing moeten schetsen, maar dat doet het wel. Welke dingen in je leven doe je nu maar één keer? Stel je voor dat je maar één keer in je leven zou fietsen. Die eerste keer is doodeng en na een paar tellen ga je op je bek. Maar je doet het nog een keer en nog een ke...
Read post

Echt maar niet waar

Kan ik mijn diepste gevoelens wel bij hem kwijt? Misschien is hij helemaal niet geïnteresseerd in wat mij bezighoudt, passen we toch niet zo goed bij elkaar als ik dacht, maalde het door mijn hoofd. Eerder die week had ik het met mijn vriend, Daury, gehad over waarom ik aan meditatie deed, maar mijn enthousiasme was vrij plots afgekapt door een (in mijn beleving) wat botte opmerking van zijn kant. Ik had er op het moment zelf niet al te veel van gedacht, maar de herinnering was een eigen leven g...
Read post

Grapje moet kunnen

Nadat ik uit de kast was gekomen veranderde mijn naam in het dorp waar ik opgroeide al snel in Siep (naar de voormalig zanger van De Kast). Siep was een jongen die alles prima vond; harde homograppen liet hij lachend over zich heen komen en hij maakte er vaak zelf moeiteloos een paar overheen. Ik was dan misschien homo, maar ik was niet van plan een zeurende homo te zijn. Het was rond die tijd dat cabaretier Hans Teeuwen in het tv-programma Bimbo's en Boerka's op het matje werd geroepen voor zi...
Read post

Dit nooit weer

Het is wederom rustiger bij de dodenherdenking in Vianen dan het jaar ervoor; er zijn steeds minder overlevenden en de afstand van wie na hen kwam tot de oorlog wordt groter. De oecumenische kerkdienst voorafgaand aan de herdenking – ooit vooruitstrevend – doet inmiddels gedateerd aan. De dominee weet me eerst nog te boeien met zijn preek over hoe vrijheid evengoed verantwoordelijkheid betekent, maar ik haak niet als enige af wanneer hij over de liefde van God begint. Toch zit ik ieder jaar wee...
Read post

Mindful poepen

Met alle aandacht voor nepnieuws en de rol van social media op de democratie zouden we haast de invloed van de digitale revolutie op nog een heel ander, maar minstens zo belangrijk onderdeel van onze levens vergeten: het toiletbezoek. Vanaf de oude Grieken tot pakweg tien jaar geleden was deze ervaring vrijwel onveranderd: men zat op (of stond voor) een pot en had verder niets om handen, hooguit een verjaardagskalender om te lezen. Al werd je grot aangevallen door mammoeten of stonden de Russen ...
Read post

Opruimen als religie

Sinds enkele maanden wordt er om mij heen plots overal ge-Marie-Kondo’t. Voor wie niet bekend is met het fenomeen: Marie Kondo is een glimlachende, opgeruimde Japanse mevrouw die andere mensen helpt ook opgeruimd te zijn. Daar schreef ze al eens een bijzonder succesvol boek over, maar de hype lijkt (een interessante observatie op zich) pas echt los te barsten nu ze op Netflix te vinden is met een eigen televisieprogramma waarin ze gezinnen helpt hun huis op orde te krijgen. De beloften van Kond...
Read post

Opgebrand

In de afgelopen drie jaar heb ik meerdere leeftijdgenoten ten prooi zien vallen aan een burnout; energieke mensen die vol enthousiasme in het leven stonden werd van de ene op de andere dag iedere handeling te veel. Het zorgwekkende aan hun verhalen vind ik dat er maar zelden sprake was van een duidelijk aanwijsbare reden. Van buitenaf gezien lijken de meeste van hen zelfs ontspannen twintigers-levens te leiden met relatief weinig verantwoordelijkheden en genoeg geld en vrije tijd om leuke dingen...
Read post

Januari

Ik heb me vandaag maar de moeite bespaard de gordijnen open te doen, ik weet al wat zich aan de andere kant bevindt. Motregen, grijze lucht, een dag die maar met moeite een beetje dag heeft kunnen worden, net als gisteren, net als eergisteren. Ik slaag erin vanuit mijn bed het koffieapparaat aan te zetten en rol weer terug op mijn rug. Er moet van alles vandaag. De strakke planning die ik gisteren in een vlaag motivatie voor vandaag heb gemaakt, startte drie uur geleden. Ik zet wat porno aan, ma...
Read post

Singles day

Het was Singles day in de stad, een van de vele geïmporteerde koopdagen die sinds enkele jaren in de wintermaanden de Nederlandse winkelstraten teisteren. Op deze traditionele Chinese feestdag vieren vrijgezellen dat ze trots zijn op hun vrijgezellenbestaan en dat doen ze door geld uit te geven. ’Verwen jezelf!’ schreeuwden de winkels het publiek toe. Die boodschap sprak mij wel aan en ik besloot mij richting de Media Markt te begeven om het verdriet om mijn vrijgezellenbestaan te verdringen me...
Read post

De kerstster

Een ouder stel loopt stoeiend van het station richting de stad. Ze lachen hardop, maar hun net iets te grote interesse in de zojuist opgehangen kerstverlichting verraadt de ongemakkelijkheid van hun samenzijn. Verrassend veel mensen worstelen met de poortjes die je pas doorlaten na het scannen van je OV-chipkaart. Een knappe jongen in pak staat tien minuten zenuwachtig wachtend om zich heen te kijken en vertrekt dan weer. Een meisje met twee vrolijke staartjes aan de zijkant van haar hoofd heef...
Read post

De maakbare mens

Als braaf kind van het postmodernisme ben ik altijd een beetje kritisch over het ‘maakbaarheidsgeloof’ dat het fundament vormt voor de moderne samenleving. Het is allemaal mooi hoor, die wolkenkrabbers en iPhones en chemokuren, maar hoe weten we zo zeker dat we van vooruitgang kunnen spreken? Zijn we als mensheid echt verder of beter af dan toen we een duizenden jaren geleden in grotten woonden? Of is al ons geploeter uiteindelijk voor niets en is er, zoals Prediker duizenden jaren geleden al ve...
Read post

Blackwashing

Zoals veel mediabedrijven slaagt Netflix er de laatste tijd regelmatig in zich de woede van de conservatieve kijker op de hals te halen. Het bedrijf voert een actief diversiteitsbeleid en zet daarin onder meer in op een betere representatie van minderheden. Begin dit jaar kregen ze kritiek over zich heen vanwege het casten van twee zwarte acteurs voor de rollen van Zeus en Achilles in een historische serie over Troye. Afgelopen maand was het opnieuw raak, toen uitlekte dat voor een person...
Read post

Het land van de goden

Het is koud en zonnig in Asgard, het land van de goden, alsof het altijd zo is, alsof de seizoenen op deze hoogte geen invloed hebben. Onder mij drijven de wolken, daaronder de bomen en dieren. Nog verder naar beneden zijn de campers met schreeuwerige kinderen en mannen met bierbuiken op campingstoeltjes. Maar hierboven goddank niets van dat alles. Slechts zon, stenen, ijs. Hier ontspringen de rivieren die beneden machtige fjorden vormen, hier is de grond bedekt met glinsterende mineralen...
Read post

Een bijzondere oudejaarsavond

Het einde van de wereld was uiteindelijk een verrassend feestelijk gebeuren. Natuurlijk had je de mensen die vooral bezig waren zich af te vragen of we dit allemaal niet hadden kunnen voorkomen. En er waren de eindtijdprofeten met hun fanatieke volgelingen, dat is in zo’n situatie nauwelijks te vermijden. Maar de meesten hadden in het licht van het nogal definitieve karakter van het hele gebeuren een vrolijkheid in zichzelf ontdekt die ze gedurende lange jaren diep hadden begraven onder b...
Read post

De wasserette

Sinds twee maanden leef ik zonder wasmachine. Ik had graag beweerd dat dit een bewuste keuze is om mijn ecologische voetafdruk te verminderen, maar de waarheid is dat ik verhuisd ben en mijn nieuwe huisbaas geen wasmachine in huis wil. Er schijnt ooit een rechtenstudent te zijn geweest die tegen dit beleid in opstand kwam en sindsdien wil de huisbaas ook geen rechtenstudenten meer in huis. En dus zit er niets anders op dan op zaterdagochtend met mijn Action-tas vol vuile was naar de wasserette a...
Read post

Geluk te koop

Je eerste keer is de beste, zeggen ze. Ik herinner de mijne nog levendig. Mijn handen reikten naar de gekleurde lichten boven me, de dreunende bas was in ieder armhaartje voelbaar, een wildvreemde sloeg zijn arm om me heen. “Mooi hè,” grijnsde hij. Ik kon alleen maar teruggrijnzen. Het leven was inderdaad nog nooit zo mooi geweest. Hoewel xtc-gebruik na de jaren ’90 fors afnam, zit het sinds enkele jaren weer behoorlijk in de lift. In het vijfjaarlijkse Antenne-onderzoek van het Bonger Instituu...
Read post

De ondoorgrondbare mens

Terugkijkend heb ik mij vaak afgevraagd waar het precies fout ging. Wanneer hield een onschuldig spelletje op een spelletje te zijn - of was dat het vanaf het eerste begin al niet? Waar lag het kantelpunt? Ik heb mijn hersens er nachtenlang over gekraakt, maar ik kom er niet uit. Dat is precies het probleem met de echte wereld, weet je: te chaotisch, te diffuus. Geen logbestanden die in een paar milliseconden de errors opsommen. In zekere zin was wat we deden niet veel anders dan wat de menshei...
Read post

TV-therapie

Relativering is een beetje uit de mode. Er was een tijd dat je nog wel wegkwam met ‘de kindjes in Afrika, díe hebben pas honger’, of ‘wees maar blij dat je nu al ontdekt dat hij vreemdgaat en niet pas over vijf jaar’. Maar die tijd is voorbij; pijn moet er kunnen zijn en mag niet meer vergeleken worden. Toegegeven, het is prettig om soms gewoon even lekker te kunnen klagen over de kou zonder te moeten horen ‘dat het in de hongerwinter pas koud was’. En het is helemaal fijn dat je liefdesverdrie...
Read post

De gelukssigaret

‘Het leven heeft maar één einddoel en dat is de dood. Dus vanwaar alle haast?’ Ik krabbelde deze woorden een jaar of tien geleden neer in de veronderstelling dat het een bijzonder originele filosofische gedachte was. Inmiddels ben ik die pretentie kwijtgeraakt, maar het idee is gebleven. Het is net of we met z’n allen in een continue wedloop verwikkeld zijn. Iedereen is bang om achter te lopen of iets te missen, maar bijna niemand lijkt te weten waar hij naartoe rent. En stiekem vinden we dat no...
Read post

Land of the free

Hippe westcoasters met grote koffiebekers in hun handen lopen langs de haven van San Francisco. Een haven is het eigenlijk nauwelijks nog te noemen; de havengebouwen worden gebruikt voor een organic food market (inclusief enorme hamburgers), toeristische rondvaarten en een museum. Waar de rails lagen waarover de overzeese handel het land in vervoerd werd, ligt nu een brede boulevard waarover veel te grote auto’s rijden waar veel te harde hiphop uit klinkt. Overal is eten, drinken en vermaak. Een...
Read post

De derde beeldenstorm

Van tijd tot tijd voel ik als niet-symboolblinde (symboolziende?) protestant de behoefte om naar een katholieke viering te gaan. Zo ook deze zondag in mei. Vol liefde voor de diepte van de katholieke liturgie vleide ik neer in de krappe katholieke kerkbankjes van de kerk bij mij om de hoek. De overdenking van de pastoor begon met een herinnering aan de merkwaardige uitnodiging die hij vorig jaar van de protestantse kerk (mijn gemeente dus) had gekregen om gezamenlijk de 450e verjaardag van de b...
Read post

Een nieuw geloof

Men sprak van een nieuw geloof, beter dan alle vorige. Ik sloot aan bij de stoet die ons naar het beloofde land zou brengen. Het was een vreemd volk met een vreemde god, maar we zongen, dansten, juichten samen en al snel voelde ik me opgenomen in hun midden. De stemming was euforisch: eindelijk zou het gebeuren. “Eindelijk, eindelijk!” riepen mijn nieuwe kameraden verwachtingsvol tegen elkaar. Ik riep met ze mee, al was ik pas op het laatste moment aangehaakt. De weg was lang en zwaar geweest, ...
Read post

Een kleine apologie van het arbeidersbestaan

Beste ex-medestudenten, Graag wil ik jullie deelgenoot maken van een mijlpaal in mijn leven: de dag dat ik officieel arbeider werd. Eigenlijk was het helemaal geen bijzondere dag. Ik was inmiddels al een paar maanden aan het werk en redelijk gewend geraakt aan de wekker die om zeven uur ging. De dag in kwestie was m’n vrije dag en ik besloot dit te vieren door na de wekker weer lekker mijn bed in te duiken voor een ouderwetse, uitgebreide uitslaapsessie. Toen ik, voor mijn gevoel aan het begi...
Read post

Lentekriebels

Na maanden van afwezigheid besluit ik weer eens in te loggen op homodatingapp Grindr. Het duurt niet lang voor de eerste foto’s van naakte torso’s en andere lichaamsdelen me om de oren vliegen. Nu heb ik op zich niets tegen naakte lichaamsdelen, maar persoonlijk leer ik iemand liever een beetje te leren kennen voordat hij zijn geslachtsdelen in mijn gezicht duwt. Ik weet meteen weer waarom ik zo lang niet online ben geweest. Maar ja, die lentekriebels… Terwijl ik vakkundig de ongevraagde fotosho...
Read post

Filterbubbel

Rondom de Amerikaanse presidentsverkiezingen dook regelmatig het woord ‘filterbubbel’ op: het fenomeen dat men – doordat digitale media als Facebook en Google gebruikers vooral informatie tonen die ze willen zien – nauwelijks nog geconfronteerd wordt met berichten die de eigen opvattingen weerspreken. Zo zouden we allemaal steeds meer in onze eigen geïsoleerde ‘bubbels’ belanden, veilig beschermd tegen de confronterende werkelijkheid. Als uit een dorp afkomstige student heb ik de indruk dat die...
Read post

Bidden tot wie niet bestaat

In het midden van het fietspad langs de weilanden staat een groot betonblok. Het is de plek waar ik als tiener God ontmoette. Zittend op mijn fiets leunde ik tegen het blok en keek uit over de weilanden en de hemel. ‘s Ochtends waren de velden vaak bedekt met een mysterieus laagje mist waar de prille ochtendzon doorheen brak. ‘s Nachts kon je er eindeloos verdrinken in het vrijwel onbelemmerde uitzicht op de sterrenhemel. Ik stopte er eigenlijk altijd even wanneer ik erlangs kwam om met God te p...
Read post

Vasten

Al zo lang ik mij kan herinneren doe ik fanatiek mee aan de vastentijd. Dat begon als kind met niet snoepen en ontwikkelde zich in de loop der jaren steeds verder tot een bijna (of een keer zelfs volledig) celibataire leefwijze. Geen alcohol, geen koffie, geen snacks. Als mensen vroegen waarom ik het deed, vond ik dat vaak lastig uit te leggen. Het had vooral te maken met een vaag besef dat het goed is om jezelf los te worstelen uit vastgeroeste gewoontes en afhankelijkheden. Er was ook het verm...
Read post

Natuurlijk

Een van de favoriete woorden van een columnist is het woord ‘natuurlijk’. Ik citeer volstrekt willekeurig mijn collega’s Holman (Het Parool): “Natuurlijk is Wilders een populist”; Rusman (NRC): “Het is natuurlijk geweldig dat (bijna) alle partijen in de Kamer het eens zijn over het belang van homorechten” en mijn favoriet van Frank Bosman: “Natuurlijk, we weten allemaal dat de ‘kindheidsevangeliën’ van Matteüs en Lucas niet hoog scoren op de authenticiteitsmeter.” Het gebruik van het woord ‘nat...
Read post

Des duivels oorkussen

Over hobbits en waarom een beetje luiheid zo slecht nog niet is Ik moet een jaar of tien zijn geweest toen ik De hobbit ontdekte, de voorloper van Tolkiens levenswerk In de ban van de ring. Op vrijdag kwam de bibliotheekbus langs bij onze school en daar had ik het boekje zomaar opengeslagen en die beroemde eerste zinnen gelezen: “In een hol onder de grond woonde een hobbit. Geen smerig nat hol, vol endjes wormen en een modderige geur, maar ook geen droog, kaal, zanderig hol met niets om op te z...
Read post