Opruimen als religie

Sinds enkele maanden wordt er om mij heen plots overal ge-Marie-Kondo’t. Voor wie niet bekend is met het fenomeen: Marie Kondo is een glimlachende, opgeruimde Japanse mevrouw die andere mensen helpt ook opgeruimd te zijn. Daar schreef ze al eens een bijzonder succesvol boek over, maar de hype lijkt (een interessante observatie op zich) pas echt los te barsten nu ze op Netflix te vinden is met een eigen televisieprogramma waarin ze gezinnen helpt hun huis op orde te krijgen.

De beloften van Kondo’s methode gaan echter verder dan een opgeruimd huis alleen. De Engelse titel van haar boek laat zich vertalen als ‘De levensveranderende magie van opruimen’. De leidraad in haar methode is de kenmerkende vraag: Does it spark joy? (roept het vreugde op?). In het televisieprogramma legt ze in korte intermezzo’s de verschillende stappen van het opruimen uit op een manier waarin zelfs het opvouwen van rompertjes een handeling lijkt die doordrongen is van levenszin. En als ze uitlegt hoe je tijdens het opruimen de lucht kunt zuiveren met goede vibraties, lijkt ze eerder een religieus leraar dan een opruimexpert.

Opruimen als religie: op zich niet eens zo’n gek idee. Orde scheppen is een zingevende bezigheid. Daar kan onze eigen God over meepraten, hij begon niet voor niets met het scheiden van het donker van het licht en het water van het land. Weg met de betekenisloze oersoep, alles netjes waar het hoort, Marie Kondo pur sang. Kondo vraagt zich bij het opruimen boeken niet praktisch af ‘Ga ik dit nog lezen?’, maar ‘Wil ik dit meenemen mijn toekomst in?’ – is het belangrijk genoeg om ruimte in te nemen in mijn leven? Dan wordt opruimen zin geven. En een leven dat uitsluitend gevuld is met dingen die vreugde geven; is dat geen heerlijke opgeruimde belofte?

En dat is precies waar voor mij de schoen wringt. Het leven is een continu spel tussen orde en chaos. Chaos is menselijke interactie, liefde, seks. Chaos is dansen, creativiteit, emotie. Natuurlijk is het goed om af en toe even de balans op te maken en de zooi in je leven op te ruimen, maar wie alles continu zo op orde heeft als mevrouw Kondo, ontneemt het leven de nodige speelruimte. Wat dan overblijft, is een perfecte, vriendelijk glimlachende robot in een zijden jurk. Dodelijk saai.

Verschenen in Volzin nr. 4 - 2019